Over de grens. In deze rubriek besteden we aandacht aan familie en familiegebruiken in andere culturen. In dit nummer van Familieband aandacht voor het moederschap en geboorte in China.
In de Chinese cultuur spelen familie en tradities een centrale rol in het moederschap. Dit begint vaak al tijdens de zwangerschap en zet zich voort in de eerste maanden na de geboorte van een kind. Er bestaan diverse gewoonten en rituelen die bedoeld zijn om de moeder en het kind te beschermen en te ondersteunen. Een van de bekendste gebruiken is de “zuo yuezi” of “de maand van zitten,” waarbij een moeder gedurende de eerste maand na de bevalling rust neemt om te herstellen en haar gezondheid te versterken. Deze periode is vaak omgeven door specifieke voedingsregels, waarbij bijvoorbeeld warme gerechten zoals kippensoep met gember worden gegeten, omdat men gelooft dat dit het herstel bevordert en de kou in het lichaam verdreven wordt.
Symbolisch welkom
Tijdens deze eerste maand wordt de moeder meestal omringd door familieleden, met name haar eigen moeder of schoonmoeder, die helpt met de verzorging van de baby en het huishouden. Traditioneel wordt aangenomen dat deze periode cruciaal is voor de gezondheid van de moeder op de lange termijn. Een goede “yuezi” zou haar beschermen tegen gezondheidsproblemen in de toekomst. Ook rond de viering van het nieuwe leven bestaan er gebruiken. Zo viert men vaak de “honderd-dagen-ceremonie” of de “man yue” (één-maand-ceremonie). Bij deze gelegenheden wordt het kind symbolisch verwelkomd door familieleden en worden er geschenken uitgewisseld, zoals rode eieren. Rode eieren zijn een veelgebruikt symbool voor geluk en vruchtbaarheid. Het rood verven van eieren symboliseert geluk en beschermt de baby tegen kwade invloeden. De eieren worden aan vrienden en familie gegeven om de komst van het nieuwe familielid te vieren, en de ontvangers brengen vaak geschenken mee als blijk van waardering en gelukwensen voor de toekomst van het kind.
Voorouders
Voor pasgeborenen is het ook gebruikelijk om speciale bedeltjes of kledingstukken te maken die bedoeld zijn om bescherming te bieden. Bijvoorbeeld, rode armbandjes of kettingen met jade steentjes worden vaak gedragen door de baby omdat men gelooft dat jade beschermende krachten heeft. Ook de “tiger shoes” (tijgerschoentjes) voor baby’s, met de afbeelding van een tijger, zijn een traditioneel symbool van kracht en bescherming tegen kwade geesten. Sommige families eren hun voorouders door een ceremonie uit te voeren waarbij zij het nieuwe familielid introduceren. Dit ritueel, waarbij offers worden gebracht zoals wierook of voedsel, toont respect voor de familiegeschiedenis en vraagt om de bescherming van voorouderlijke geesten. Het laat zien dat het kind deel uitmaakt van een lange lijn en versterkt de connectie tussen de generaties.
Deze rituelen onderstrepen de sterke familiebanden en de nadruk op wederzijdse steun binnen de Chinese cultuur. Ze benadrukken ook de verantwoordelijkheid van de gemeenschap en familie in het welzijn van moeder en kind, wat het moederschap een collectieve ervaring maakt waarin familiewaarden en tradities diep zijn verankerd.