Houd je relatie fit
Pas op met kritiek op de familie van je partner
In relaties tussen partners komt het geregeld voor dat men de familie van de ander met een kritische blik bekijkt. Of het nu gaat om de schoonouders die zich iets te veel bemoeien of broers en zussen die zich anders gedragen dan men gewend is, er kunnen vele redenen zijn voor irritatie. Echter, vanuit een systemisch perspectief – zoals dat wordt toegepast in familieopstellingen en systemische coaching – blijkt dat kritiek op elkaars familie vaak niet de beste aanpak is. Dit artikel onderzoekt waarom het bekritiseren van de familie van je partner systemisch gezien tot problemen kan leiden en welke subtiele, soms onzichtbare dynamieken hierachter schuilgaan.
Familiesystemen en Loyaliteit
Elk individu maakt deel uit van een familiesysteem dat hen levenslang beïnvloedt, ongeacht geografische afstand of intensiteit van het contact. Binnen elk familiesysteem bestaan er sterke loyaliteitsbanden. Deze loyaliteit is meestal impliciet, maar enorm krachtig. Wanneer een partner kritiek uit op de familie van de ander, raakt dit aan die diepe, vaak onbewuste, loyaliteit. Het voelt voor die persoon als een aanval op een wezenlijk deel van zichzelf. Deze reactie is meestal niet rationeel maar eerder instinctief, en leidt vaak tot een gevoel van onveiligheid binnen de relatie.
De Wet van de Ordening
In systemische termen zijn de principes van ‘ordeningen’ binnen families erg belangrijk. Deze ordeningen geven aan dat elke persoon in een familiesysteem zijn eigen plek heeft, gebaseerd op volgorde van geboorte, generaties en familierollen. Wanneer iemand kritiek uit op de familie van hun partner, plaatst deze zich soms impliciet ‘boven’ het familiesysteem van de ander. Dit kan een verstoring van de ordening veroorzaken, waardoor spanningen ontstaan. Die verstoring van de natuurlijke rangorde kan leiden tot een gevoel van onvrede bij de partner, die zich afgesneden of gedisloyaliseerd voelt ten opzichte van de eigen familie.
Projectie van eigen familiekwesties
Het bekritiseren van de familie van je partner kan ook een projectie zijn van eigen, onopgeloste familiekwesties. In veel gevallen dragen mensen oude pijn of irritaties mee uit hun eigen familiesysteem. Deze onopgeloste emoties kunnen dan naar boven komen in de omgang met de familie van de partner. Het gedrag van de schoonfamilie fungeert dan als spiegel die oude wonden blootlegt. Vanuit een systemische visie helpt het om eerst naar de eigen gevoelens en triggers te kijken voordat men oordeelt over de familie van de ander.
Het verstoren van verbondenheid en veiligheid
Eén van de belangrijkste pijlers in een intieme relatie is het gevoel van verbondenheid en veiligheid. Wanneer een partner zich negatief uitlaat over de familie van de ander, kan dit die veilige basis verstoren. Voor veel mensen vertegenwoordigt de familie immers hun eerste en belangrijkste thuis. Negatieve opmerkingen of afwijzing van de schoonfamilie kunnen ervoor zorgen dat een partner zich tussen twee loyaliteiten voelt staan: die naar de partner en die naar hun familie. In plaats van nabijheid kan er een emotionele afstand ontstaan, en in extreme gevallen zelfs een verwijdering tussen partners.
Gezamenlijke Groei en Ontwikkeling
Een systemische benadering kijkt altijd naar hoe patronen en relaties kunnen bijdragen aan gezamenlijke groei en ontwikkeling. Wanneer een partner bewust kiest om de familie van de ander met respect en acceptatie te benaderen, creëert dit ruimte voor eigen inzichten en groei. Iedere familie heeft zijn eigen geschiedenis, dynamieken en regels die door generaties heen zijn doorgegeven. Door de familie van je partner te zien als een bron van verrijking, ontstaat er ruimte om elkaar beter te begrijpen en versterken jullie de basis van de relatie.
Tips voor een positieve benadering van je schoonfamilie
- Respecteer de Eigenheid: Ieder familiesysteem heeft zijn eigen unieke kenmerken. Sta open voor verschillen en benader de schoonfamilie met nieuwsgierigheid.
- Werk aan Eigen Kwesties: Stel jezelf de vraag of de gevoelens die opkomen bij het zien van bepaald gedrag van de schoonfamilie iets zeggen over jouw eigen familiegeschiedenis.
- Communiceer Open en Respectvol: Bespreek met je partner eventuele zorgen over de familie op een niet-oordelende manier, vanuit je eigen gevoelens.
- Oefen Acceptatie: Bedenk dat de familie van je partner niet perfect hoeft te zijn, net zoals geen enkele familie dat is.
Conclusie
Vanuit een systemische visie heeft het bekritiseren van elkaars familie vaak een ondermijnende werking op de relatie. Familiesystemen zijn complexe netwerken van loyaliteit, ordening en verbondenheid die iedereen diepgaand beïnvloeden. Door de familie van je partner met respect en acceptatie te benaderen, draag je bij aan een veiligere en hechtere relatie. Zo geef je elkaar de ruimte om jezelf te blijven, met alles wat daarbij hoort – inclusief de familie waar je vandaan komt.
