Wat betekent vaderschap voor jou?
Yvonne: “Vaderschap is meer dan een biologische relatie. Een vader is biologisch ouder van een kind, maar vaderschap houdt meer in dan alleen maar vader zijn. Als een kind geboren wordt, wordt ook de vader geboren. Dan mag je de eigenschappen van vaderschap gaan ontwikkelen.
Een vader speelt een cruciale rol in het leven van zijn kind, niet alleen door zijn fysieke aanwezigheid, maar ook door de kwaliteiten die hij symboliseert: kracht, standvastigheid, bescherming en richting geven. Als het goed is, heeft de vader een actieve rol en wijst hij je de weg in de wereld. Hij kan je leren hoe je goede beslissingen neemt en daar verantwoordelijkheid voor draagt. Daardoor leer je op jezelf te vertrouwen, betrouwbaar te zijn en je plek in de maatschappij in te nemen.
Als deze aanmoedigende steun ontbreekt, ga je dat missen en zelf invullen. Bijvoorbeeld door te denken: Ik doe het wel alleen, op mijn manier, of juist door helemaal niets te doen. Je wordt misschien heel ambitieus en zoekt erkenning in de buitenwereld, of je wordt juist passief. Dit is gerelateerd aan de vaderwond. Mijn weg was die van ambitie, maar ook van perioden van passiviteit. Als ik geen erkenning kreeg van mijn omgeving, werd ik passief.”
Je hebt zelf dertig jaar geen contact gehad met je ouders. Hoe heeft dat je gevormd?
Yvonne: “Mijn jeugd was niet makkelijk. Ik had geen veilige basis en ging daarom op mijn zestiende al het huis uit. De breuk met mijn ouders betekende dat ik veel op eigen kracht moest ontdekken. Ik had geen moederfiguur die mij veiligheid bood en geen vaderfiguur die mij richting gaf of steunde. Dat betekende dat ik zelf die kwaliteiten in mij moest ontwikkelen.
Door mijn eigen ervaring van onderdrukking en mannelijke overheersing ging ik op onderzoek uit. Ik vond antwoorden in de emancipatie van de vrouw, waardoor ik mijn eigen ‘mannelijke’ kant kon ontwikkelen door assertiever te worden en zelfvertrouwen op te bouwen. Ik sloot me aan bij vrouwengroepen gericht op emancipatie. In mijn moederschap vond ik een nieuwe vorm van verbinding met de ‘vader’-energie. Ik werd ondernemend, richtte een spiritueel centrum op en organiseerde reizen naar Egypte en Katharenland. De natuur, en vooral bomen, hielpen mij om me te verbinden met de aspecten die het vaderschap vertegenwoordigt: stabiliteit, kracht en de moed om mijn eigen pad te volgen.”
Wat betekenden bomen voor jou in dit proces?
Yvonne: “Als klein meisje vond ik al troost bij een boom in onze buurt als ik me eenzaam en verdrietig voelde. Bomen werden een spiegel voor mij. Ze zijn stevig geworteld en reiken tegelijkertijd naar de hemel. Ze bewegen mee met de wind, maar blijven staan. Dat raakte iets in mij. Ik voelde me vaak ontworteld, alsof ik nergens thuis hoorde. Niet voor niets ben ik in mijn leven meer dan dertig keer verhuisd. Door me te verbinden met de natuur, vond ik een manier om innerlijke stabiliteit te ontwikkelen. Het was een weg naar mijn innerlijke vader.”
Na dertig jaar zag je je moeder weer. Hoe was dat?
Yvonne: “Dat was een emotioneel moment. Mijn vader was inmiddels overleden, dus een ontmoeting met hem was niet meer mogelijk. Toch kon ik door familieopstellingen de plek van mijn vader in mijn hart terugvinden. Mijn moeder weerzien na zoveel jaar was heel helend. Ik zag haar niet meer alleen als ‘de moeder zoals ze was in mijn jeugd’, maar als een vrouw met haar eigen verhaal, haar eigen pijn en gemis. Dat inzicht maakte dat ik haar, en uiteindelijk ook mijn vader, volledig kon aannemen in mijn hart.”
Wat leerde je van het systemisch werk over de vaderwond?
Yvonne: “Een vader is niet alleen een persoon, maar ook een innerlijk beeld. Als dat beeld in jezelf verstoord is, dan zoek je als volwassene erkenning, bijvoorbeeld door jezelf te bewijzen in werk of relaties. Velen blijven op zoek naar de vader die ze niet hadden, door bevestiging te zoeken in de buitenwereld. Maar echte heling komt van binnenuit. Je kunt je vader niet veranderen, maar wel hoe je hem innerlijk ziet.
Nu ben ik in staat zijn positieve kanten te waarderen, want die waren er ook. Hij leerde me bijvoorbeeld zwemmen en dansen. Voor allebei voel ik nog steeds een heerlijke passie.”
Wat betekent het om je vader ‘te nemen’?
Yvonne: “Je vader nemen betekent dat je hem ziet zoals hij werkelijk was. Niet de perfecte vader die je misschien wenste, maar de mens die hij was, met zijn sterke en zwakke kanten. Dat betekent ook dat je hem niet langer afwijst. Veel mensen denken: Mijn vader was afwezig, dus ik hoef hem niet te erkennen. Maar als je je vader afwijst, wijs je ook een deel van jezelf af. Je bent immers voor de helft je vader. Pas als je hem innerlijk een plek geeft, komt er rust en kun je je eigen leven voluit leven.”
Wat is jouw boodschap aan mensen die worstelen met hun vader?
Yvonne: “Het is nooit te laat om je vader innerlijk te helen. Zelfs als hij er niet meer is, kun je nog een beweging naar hem maken. In opstellingen, maar ook gewoon in je hart. De reis naar je vader is uiteindelijk een reis naar jezelf. Als je hem kunt nemen zoals hij is, dan hoef je niet meer buiten jezelf te zoeken naar wat hij je niet kon geven. Dan vind je dat in jezelf terug. En dat is de grootste bevrijding die er is.”
