Doornroosje

Mensen zijn verhalenvertellers en in hun verhalen maken ze elkaar duidelijk hoe het leven in elkaar zit. Mythen en vooral sprookjes zijn daarvan de mooiste voorbeelden. Vooral sprookjes zijn ook bij kinderen in deze tijd nog steeds geliefd. Dus vaders en moeders: voor het slapen gaan een sprookje voorlezen.

Sprookjes gaan vaak over familierelaties, want onze voorouders leerden die te begrijpen door elkaar er verhalen over te vertellen. Vanuit het perspectief van familieopstellingen kunnen we de oude sprookjes op een andere manier leren begrijpen en waarderen. In dit artikel wil ik ingaan op Doornroosje. Iedereen kent haar vanwege het feit dat ze 100 jaar sliep totdat een prins haar uiteindelijk wakker kuste. Dat is een leuk verhaal ,maar als we goed lezen kunnen we er veel meer in ontdekken. Doornroosje viel in slaap doordat ze zich op haar op haar vijftiende prikte aan een spinnewiel. Die gebeurtenis kwam niet uit de lucht vallen, want ze was voorspeld. Bij de geboorte van Doornroosje werden twaalf feeën uitgenodigd. De dertiende mocht niet komen, omdat de koning en de koningin maar twaalf borden hadden. Van de goede feeën kreeg Doornroosje kostbare geschenken, zoals deugd, schoonheid en rijkdom. Nadat de elfde fee haar wens had uitgesproken, verscheen de dertiende fee en die was furieus. Ze sprak daarom een vloek uit: Doornroosje zou op haar vijftiende sterven. De twaalfde fee kon dit lot nog niet ongedaan maken maar wel verzachten. verzachten en de dood veranderde ze in honderd jaar slapen.

Vanuit systemisch oogpunt is de dertiende fee de interessantste, want zij staat voor datgene dat in de koninklijke familie niet gezien mocht worden. Dat had vast en zeker met seksualiteit te maken, want in oudere versies werd Doornroosje in haar slaap bevrucht en baarde ze twee kinderen. De gebroeders Grimm vonden dit waarschijnlijk niet geschikt voor de jeugdige luisteraartjes en schrapte dit seksuele motief.
Ook is interessant dat Doornroosje werd gestraft voor de misstap van haar ouders. Eerlijk is dat niet, want zij kon er helemaal niets aan doen. Ook hier zien we een systemische wet terug, namelijk dat negatieve gebeurtenissen invloed hebben op de volgende generaties. Tijdens familieopstellingen zien we dat ouders, grootouders en vaak ook nog de overgrootouders van een vraagsteller een duidelijke invloed hebben op het leven van de betreffende persoon. In de Bijbel krijgt Mozes van God de tien geboden. God zal degene die ertegen zondigt straffen tot in de derde of vierde generatie. In Bijbelse kringen noemt men dat een generatievloek. In het systemische werk spreken we van familiedynamieken. Doornroosje sliep honderd jaar en dat is wel ongeveer de periode waarin vier generaties elkaar opvolgen.

Na honderd jaar wordt Doornroosje wakker gekust door een prins. Ze trouwen en krijgen twee kinderen. Het seksuele motief wordt dus toegelaten. Tijdens opstellingen zien we vaak dat een familiesysteem zich niet zomaar gewonnen geeft. Zo ook bij Doornroosje, want in de versie van de Franse schrijver Perrault wil de moeder van de prins gedurende zijn afwezigheid Doornroosje en haar kinderen laten doden om ze op te eten. Doordat de prins onverwacht terugkeert van zijn reis kan hij dit onheil voorkomen.
Soms lijkt het in een opstelling onmogelijk om een negatieve familiedynamiek te doorbreken. Dan kan het nuttig zijn om de kinderen van de vraagsteller in de opstelling te brengen. Dit kan een schok teweeg brengen omdat de vraagsteller een negatief element in zijn of haar leven niet wil doorgeven aan de volgende generatie. De innerlijke beweging dit niet gemaakt kon worden, komt dan alsnog. Ook dat motief zien we terug bij Doornroosje. In de oude versie van het verhaal prikt Doornroosje zich niet aan een spinnewiel, maar krijgt ze een kafnaald in haar vinger. Als op een goede dag een van haar kinderen niet aan haar borst maar aan haar vinger zuigt, komt de kafnaald los en pas dan ontwaakt Doornroosje. In die versie is het dus het kind dat de ‘verlossing’ brengt. Dit patroon zien we maar al te vaak terug in opstellingen. Als ik een kind van de vraagstelster in de opstelling laat representeren, laat die vaak haarscherp zien waar de oplossing ligt. Wij hebben tegenwoordig vaak moeite om te dynamieken in onze familie te begrijpen. Onze voorouders wisten het wel en de waarheden die ze ontdekten, kunnen we ook nu nog terugvinden in veel van onze sprookjes.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *